İtikaf Nedir?
İtikaf, belirli günler mescitte kalarak bu günlerde ibadete adanmak ve dünyevî işlerden uzak durmaktan oluşan İslami bir uygulamadır. Kelimenin gerçek anlamı, bir şeye yapışmayı ve bağlı kalmayı veya düzenli olmayı ima eder.
İtikafın Hükmü:
- Hanefi mezhebine göre itikaf sünnet-i müekkededir.
- Diğer üç mezhebe göre ise vaciptir.
İtikafın Şartları:
- Akıllı olmak
- Mümeyyiz olmak
- Hür olmak
- Ergen olmak
- Abdestli olmak
- Mescitte kalmak
- Oruç tutmak (Ramazan ayında itikafa girilmemişse)
İtikafın Yapılışı:
- İtikafa girmek niyetiyle mescide girmek
- Mescitten izinsiz çıkmamak
- Oruç tutmak (Ramazan ayında itikafa girilmemişse)
- Namaz, zikir, dua gibi ibadetlerle meşgul olmak
İtikafın Faziletleri:
- Günahların affedilmesine vesile olur.
- Allah’a yakınlaşmaya yardımcı olur.
- Nefsi terbiye etmeye yardımcı olur.
- Dünyevî işlerden uzaklaşıp maneviyata yoğunlaşmaya imkan sağlar.
İtikafın Bozulmasına Sebep Olan Şeyler:
- Mazeretsiz olarak mescitten çıkmak
- Cünüp olmak
- Adet görmek
- Hayız görmek
- Aklını kaybetmek
- Zorla mescitten çıkarılmak
İtikafın Sonu:
- İtikafa niyet edilen sürenin dolması
- Mazeretsiz olarak mescitten çıkmak
- Orucun bozulması (Ramazan ayında itikafa girilmemişse)
İtikafı Anlatan Kuran Ayetleri
Kuran’da itikafı doğrudan anlatan bir ayet olmasa da, bazı ayetler itikafın yapılışı ve faziletleri hakkında bilgiler verir. Bu ayetlerden bazıları şunlardır:
Bakara Suresi 187:
“Sonra ertesi geceye kadar orucu tam tutun. Siz ibadet için mescidlere kapanıp itikaf halinde iken geceleri de hanımlarınıza yaklaşmayın. Bu hükümler Allah’ın (yasak) sınırlarıdır, sakın onlara yaklaşmayın. İşte Allah âyetlerini böylece insanlara açıklar ki, sakınıp korunsunlar.”
Al-i İmran Suresi 125:
“İbrahim ve İsmail’e: “Evimi onu ziyaret edenler, ibadet için orada kalanlar (âkifîn), rükû ve secde edenler için tertemiz tutun” diye ahid emir verdik.”
Maide Suresi 89:
“Ey iman edenler! Allah’a ve Resulüne karşı gelmekten ve Allah’ın koyduğu sınırlara tecavüz etmekten sakının. Hepiniz Allah’a itaat edin ki, doğru yolu bulasınız.”
Bu ayetlerden yola çıkarak itikafın:
- Mescitte belirli bir süre kalmak
- Oruç tutmak
- Cinsel ilişkiden uzak durmak
- Namaz, zikir, dua gibi ibadetlerle meşgul olmak
gibi unsurları içerdiğini söyleyebiliriz.
İtikafın faziletleri hakkında ise:
- Günahların affedilmesine vesile olur.
- Allah’a yakınlaşmaya yardımcı olur.
- Nefsi terbiye etmeye yardımcı olur.
- Dünyevî işlerden uzaklaşıp maneviyata yoğunlaşmaya imkan sağlar.
gibi bilgiler verebiliriz.
İtikafı Anlatan Hadisler
Kuran’da itikafı doğrudan anlatan bir ayet olmasa da, birçok hadis itikafın yapılışı ve faziletleri hakkında bilgiler verir. Bu hadislerden bazıları şunlardır:
Buhari ve Müslim’in rivayet ettiği bir hadiste:
“Resulullah (s.a.v.) Ramazan ayının son on gününde itikafa girerdi. Vefat ettiği sene ise yirmi gün itikafa girdi.”
Ebu Davud ve Tirmizi’nin rivayet ettiği bir hadiste:
“Resulullah (s.a.v.)’e itikafın en faziletli zamanı sorulduğunda, ‘Ramazan ayının son on günüdür’ buyurdu.”
Müslim’in rivayet ettiği bir hadiste:
“Bir kimse itikafa girdiği zaman, Allah Teala onun için cennetin kapılarını açar ve cehennemin kapılarını kapatır ve şeytanları ondan uzaklaştırır.”
Tirmizi’nin rivayet ettiği bir hadiste:
“İtikafa giren kimseye, Allah Teala her gün ve her gece bir melek gönderir ve ‘Ey itikafa giren! Allah’tan ne dilersen dile’ der.”
Bu hadislerden yola çıkarak itikafın:
- Ramazan ayının son on gününde yapılması daha faziletlidir.
- İtikafa giren kimsenin Allah’a yakınlaşmaya ve günahlarından af olmaya niyet etmesi gerekir.
- İtikaf sırasında namaz, zikir, dua gibi ibadetlerle meşgul olunması gerekir.
- İtikafa giren kimsenin dünyevî işlerden uzaklaşıp maneviyata yoğunlaşması gerekir.
