Ahilik nedir
Ahilik, 13. yüzyılda Anadolu’da kurulan bir esnaf ve sanatkâr teşkilatı ve felsefesidir. Ahi kelimesi, “eli açık, kardeş, yiğit, delikanlı” gibi anlamlara gelir. Ahilik, Türk kültürü ve İslâm dininin tüm pozitif değerlerini taşıyan bir sentez olarak ortaya çıkmıştır. Lakin esnaf yaşamına belirli kaideler getirerek, insanların maddi ve manevi tüm ihtiyaçlarını gidermeyi, toplumsal düzeni sağlamayı kendine amaç edinmiştir.
Ahilik teşkilatı, esnaf ve sanatkârların mesleki ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulmuştur. Teşkilat, kendi içinde çeşitli hiyerarşik yapılara sahiptir. Bu yapılar, çırak, kalfa ve usta şeklinde sıralanır. Ahiliğe giren bir kişi, çırak olarak başlar ve ustalık sınavını kazanarak usta olur. Fakat ustalar, kendi aralarında bir birlik oluşturarak mesleki konularda birbirlerine destek olurlar.
Ahilik teşkilatı, aynı zamanda bir sosyal dayanışma ağı olarak da işlev görmüştür. Teşkilat, üyelerinin maddi ve manevi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla çeşitli yardım faaliyetleri yürütmüştür. Ahilerin oluşturduğu vakıflar, yoksullara, yetimlere ve hastalara yardım etmiştir.
Ahilik, Anadolu’nun Türkleşmesinde ve İslamlaşmasında önemli rol oynamıştır. Teşkilat, esnaf ve sanatkârların mesleki ve sosyal gelişimini sağlamış, aynı zamanda toplumsal düzeni ve barışı güçlendirmiştir.
Ahilik’in temel ilkeleri
- Doğruluk: Ahiler, her zaman doğruluktan yana olmuşlardır.
- Adalet: Ahiler, adaleti her şeyin üstünde tutmuşlardır.
- Merhamet: Ahiler, merhametli ve yardımsever olmuşlardır.
- Dayanışma: Ahiler, birbirlerine yardım etmeyi ve dayanışmayı esas almışlardır.
- Saygı: Ahiler, birbirlerine ve diğer insanlara saygılı olmuşlardır.
Ahilik, günümüzde de önemini koruyan bir kültürel mirastır. Teşkilatın temel ilkeleri, günümüzde de esnaf ve sanatkârlar tarafından benimsenmektedir.
Ahilik reddi
Ahilik, 13. yüzyılda Anadolu’da ortaya çıkan ve 19. yüzyıla kadar varlığını sürdüren bir esnaf ve sanatkarlar teşkilatıdır. Ahiliğin temelinde, mesleki ahlak, dayanışma ve yardımlaşma gibi değerler yer alır. Ahiler, mesleklerini icra ederken dürüst, çalışkan ve üretken olmaya özen gösterirler. Ayrıca, ihtiyaç sahiplerine yardım eli uzatırlar ve toplumsal huzurun sağlanmasına katkıda bulunurlar.
Ahiliğin reddi, bu değerlerin reddedilmesini ifade eder. Ahilik reddi, mesleki ahlakın, dayanışmanın ve yardımlaşmanın ortadan kalkmasına yol açar. Bu durum, toplumda birtakım olumsuz sonuçlara yol açabilir. Örneğin, mesleki ahlakın ortadan kalkması, kalitesiz ve güvensiz ürünlerin piyasaya sürülmesine neden olur. Dayanışmanın ortadan kalkması, ihtiyaç sahiplerinin mağdur olmasına yol açabilir. Lakin yardımlaşmanın ortadan kalkması ise toplumsal huzurun bozulmasına neden olabilir.
Ahiliğin reddinin nedenleri
- Kapitalizmin etkisi: Kapitalizm, bireyciliği ve rekabeti teşvik eden bir ekonomik sistemdir. Fakat bu sistem, ahiliğin temelinde yer alan dayanışma ve yardımlaşma gibi değerlerin zayıflamasına neden olmuştur.
- Modernleşmenin etkisi: Modernleşme, geleneksel değerlerin terk edilmesine yol açmıştır. Lakin bu durum, ahiliğin de gözden düşmesine neden olmuştur.
- Eğitim sisteminin etkisi: Eğitim sistemi, mesleki eğitime gereken önemi vermemektedir. Fakat bu durum, ahiliğin temelini oluşturan mesleki ahlakın zayıflamasına neden olmuştur.
Ahilik reddinin önüne geçmek için
- Mesleki ahlakın önemi vurgulanmalıdır.
- Dayanışma ve yardımlaşmanın önemi vurgulanmalıdır.
- Mesleki eğitime gereken önem verilmelidir.
Ahiliğin reddi, toplumsal huzurun ve refahın bozulmasına yol açabilecek ciddi bir sorundur. Bu sorunun önüne geçmek için, ahiliğin temel değerlerinin yeniden gündeme getirilmesi ve yaşatılması gerekmektedir.
Ahiliğin reddinin bazı somut örnekleri şunlardır:
- Mesleki ahlakın zayıflaması: Günümüzde bazı meslek gruplarında mesleki ahlakın zayıfladığı görülmektedir. Lakin bazı inşaat firmaları, kalitesiz malzeme kullanarak binalar inşa etmektedir. Fakat bu durum, can ve mal güvenliğini tehdit etmektedir.
- Dayanışma ve yardımlaşmanın zayıflaması: Günümüzde insanlar, birbirlerine karşı daha bencil ve kayıtsız hale gelmişlerdir. Lakin bu durum, ihtiyaç sahiplerinin mağdur olmasına neden olmaktadır.
- Mesleki eğitimin yetersizliği: Günümüzde mesleki eğitim, teorik bilgiye ağırlık vermektedir. Fakat bu durum, öğrencilerin mesleki ahlak ve becerileri kazanmalarını engellemektedir.
Ahiliğin reddi, toplumsal bir sorundur. Fakat bu sorunun çözümü, ahiliğin temel değerlerinin yeniden gündeme getirilmesi ve yaşatılması ile mümkündür.
